چرم دوزی اگر به صورت اصولی انجام شود کسب و کار بسیار پر سودی است. کدام ایرانی است که عاشق جنس چرم نباشد؟! آن هم زمانی که به وسیله هنر دست دوخته شده باشد. پس خیالتان راحت باشد که اگر مهارت لازم را به دست بیاورید و کار خود را به درستی انجام دهید بازار خودتان را پیدا میکنید. برای این که بدانید چرم دوزی چه سابقه طولانی دارد ابتدا باید با گذشته چرم در ایران، تاریخچه چرم دوزی و اطلاعاتی در این زمینه بیشتر آشنا شوید. پس با چرم کروکو در ادامه این مطلب همراه شوید.
ایران؛ نماد چرم دوستی در جهان
ایران یکی از اولین و قدیمی ترین تولید کننده های چرم در جهان است. آثار باستانی به جا مانده از دوران تاریخی قبل از میلاد مسیح گواه این موضوع است. ایرانیان ١۵٠٠ سال پیش به کاربرد حیاتی چرم پی برده اند. در آن زمان از پوست حیوانات مختلف برای تهیه کفش و ابزارهای جنگ افروزی استفاده میشد. مدت زمانی بعد یعنی حدود ۵۵٠ سال قبل از میلاد، چرم در لباس و پوشاک ایرانیان نیز دیده شد. ابن یمین مینویسد «ایرانیان باستان از پوست حیواناتی مثل گاو میش، گاو و گوسفند برای نوشتن استفاده میکردند» ابن یمین در ادامه نوشته هایش به کتیبه های به جا مانده داریوش بر روی چرم اشاره میکند. این دست روایات نشانه ای است از قدمت طولانی چرم در زندگی و میدان کارزار ایرانیان که از دیرباز مورد توجه بوده است.
سابقه تجارت چرم در جهان
اولین تاجران چرم یونانیان باستان بودند. دباغی چرم از سرزمین یونان در حدود ۵٠٠ سال قبل از میلاد مسیح آغاز شد. پس از یونان، روم پا به عرصه تجارت چرم نهاد. بنابراین یونانیان و رومیان با استفاده از چرم در کالاهایی چون کفش، لباس و ابزار جنگی رفته رفته تجارت چرم را به یک فعالیت جهانی تبدیل کردند. در قرن ١٨ و ١٩ میلادی با توجه به انقلاب های صنعتی و گسترش فعالیت های ماشینی تقاضا برای چرم افزایش پیدا کرد. این روند تکاملی تا به امروز ادامه داشته است؛ به گونه ای که امروزه از چرم نه تنها در صنعت کیف و کفش و پوشاک بلکه در ماشین ها و وسایل حمل و نقل زمینی و هوایی نیز استفاده میشود.
تجارت چرم در ایران
استفاده از چرم در ایران هرچند سابقه ای دیرینه در کشور دارد؛ اما آغاز تجارت چرم بیشتر در دوره عباسی مشاهده شد. در این دوره تولید انواع پوست چرم و تجارت در زمینه انواع کالاهای چرمی در تمام قلمرو کشورهای اسلامی به اوج خود رسیده بود. کاربرد چرم در دوره عباسی بیش از هر زمانی تا قبل از آن تنوع داشته است.
تولید قبضه چرم برای شمشیر و پوستین آن، کاربرد چرم در لباس های زمستانی، استفاده از جلدهای چرمی برای کتاب های نفیس از جمله فعالیت های مختلف در حوزه چرم در این دوره ها بود. حمله مغول نیز تاثیری بر این فعالیت گسترده در ایران نداشت. پس از حمله مغول تجارت چرم همچنان پر رونق بود. در دوره تیموری بود که استفاده از چرم علاوه بر ساخت وسایل کاربردی به عنوان هنری تزیینی نیز به کار برده شد. به این ترتیب در دوره صفویه و قاجاریه روز به روز بر رونق تجارت چرم افزوده شد؛ تا جایی که بیشتر درباریان از چکمه ها و کفش های چرم استفاده میکردند. شهر همدان در دوره قاجار مرکز اصلی تولید چرم در ایران بود. چرم همدانی که به سرعت شهرت پیدا کرد از پوست گوسفند به دست دست میآمد.
و حالا… چرم دوزی یک هنر امروزی!
این روزها چرم دوزی نوعی هنر خاص محسوب میشود که زیر شاخه صنایع دستی به شمار میرود. چرم دوزی نیز مانند هر هنر دیگری اصول مشخصی دارد که باید آن را بشناسید. یکی از فاکتورهای اولیه چرم دوزی تمرین و ممارست زیاد است. هر چه در این زمینه ماهر شوید طرح های بیشتری میتوانید ایجاد کنید.
انواع چرم را بشناسید
انواع چرم در هنر چرم دوزی اهمیت ویژه ای دارد. هر پارچه چرم بر اساس تراکم بافت و ساختار الیاف آن کاربرد خاصی دارد. از انواع چرم های پرکاربرد میتوان به چرم گیاهی، چرم مصنوعی، چرم ترکیبی، چرم آلومی و غیره اشاره کرد.
ابزار چرم دوزی
برای چرم دوزی لازم است که ابزار آن را بشناسید و با کاربرد هر کدام آشنا شوید. سوزن، انگشتانه، شکاف نخ و مو از مهمترین ابزار چرم دوزی میباشد. از قیچی، کاتر، نخ چین هم به عنوان ابزاری برای برش چرم استفاده میشود. چسب های دوطرفه، چسب ژله ای، چسب شیشه ای، قلم موی چسب و کرپ جز ابزارهای چسباندن پارچه های چرمی محسوب میشود. در چرم دوزی شما به ابزار نگهداری چرم نیز احتیاج دارید. برای این منظور باید از ابزارهایی چون تخت کار، گیره یا اسبی کمک بگیرید. علامت زدن روی چرم یکی از مراحل دیگر چرم دوزی است. اما ابزار علامت زنی کدام است؟ چکش و انواع سمبه از پرکاربردترین ابزار های علامت زنی در چرم دوزی به شمار میرود.
انتخاب چرم مناسب
اگر میخواهید از هنر چرم دوزی در تهیه چمدان و غیره استفاده کنید باید چرم گاوی که ضخامت بیشتری دارد را مد نظر قرار دهید. برای تهیه وسایلی چون کیف پول چرم گوسفند و بز به دلیل لطافت و نرمی گزینه بهتری است.
تهیه الگو
تهیه الگو یکی از مراحل مهم چرم دوزی است. این الگوها در مدل های مختلف در بازار چرم موجود است. اگر میخواهید از ذوق و سلیقه خودتان استفاده کنید که چه بهتر! قلم و کاغذ را بردارید و الگوی خود را بکشید.بدون شک اگر الگوهای شما خاص باشد مشتریان بیشتری پیدا میکنید.
اجرای الگو
اجرای الگو و دوختن چرم پایان کار شما نیست. این اول راه است! همزمان با چرم دوزی باید به فکر توسعه کار خود و پیدان کردن بازار مشتری باشید. فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بستر مناسبی برای تبلیغات شماست. این نوع تبلیغات هزینه ای برای شما ندارد فقط کمی پشتکار و جدیت می خواهد.پس امیدتان ار از دست ندهید. سلیقه خاص شما در چرم دوزی بی مشتری نخواهد ماند!
نکته آخر
هر چه در چرم دوزی از خلاقیت ذاتی خودتان بهره بگیرید موفق تر هستید. ایده پردازی کنید، کارهای مختلف و نمونه های متنوع را ببینید اما کپی نکنید. اهمیت به جزئیات و ریزه کاری ها در چرم دوزی اهمیت خاصی دارد. یادتان باشد اگر میخواهید در چرم دوزی کسب و کارتان رونق بگیرد و به یک درآمد نسبی برسید باید مطالعه خود را افزایش دهید. فروشگاه های بزرگ اینترنتی مانند چرم کروکو منبع خوبی برای دیدن به روز ترین نمونه کارهای چرم است.